Vanavond om acht uur

Vanavond om acht uur – Anne-Mei The

Anne-Mei The doet op indringende wijze verslag van een onderzoek op de afdeling Longziekten van een algemeen ziekenhuis. Aan de hand van tien uitvoerige gevalsbeschrijvingen belicht ze de rol en positie van verpleegkundigen bij beslissingen rond het levenseinde van de patiënt en de betekenis die deze beslissing heeft. De auteur heeft twee jaar meegewerkt op de verpleegafdeling. Door observatie en gesprekken met verpleegkundigen, artsen, patiënten en hun naasten heeft ze een beeld gekregen van de onuitgesproken codes in het ziekenhuis, de interacties, de communicatieprocessen en de niet altijd gemakkelijke samenwerking tussen artsen en verpleging. De beschreven werkelijkheid is niet vlekkeloos en doet soms zelfs chaotisch en schrijnend aan; dit zijn echter wel de dagelijkse werkervaringen van hen die betrokken zijn bij stervenssituaties.

Recensie

De auteur, antropoloog en jurist, beschrijft de misverstanden, gewoonten en overlegsituaties rond het overlijden van patiënten op de afdeling longziekten van een ziekenhuis. Het is een boek over euthanasie, maar ook over pijnbestrijding, ontluistering, doodsangst en over het gedrag van patiënten, dokters, familie, verpleegkundigen etc. De invalshoek is die van de verpleegkundige, die in de complexe ziekenhuiswereld niet zelden een buffer vormt tussen arts en patiënt. Het boek lijkt op dat van R. Pool (“Vragen om te sterven”), maar oriënteert zich nadrukkelijker op de rol van de verpleegkundige. Het is een mooi en boeiend boek, dat helaas wat vaak in herhaling valt. Er valt veel uit te leren. Bijvoorbeeld dat de manier waarop een patiënt overlijdt maar ten dele afhangt van het beloop van zijn ziekte. En ook dat er dikwijls onuitgesproken spanningen zijn in de verhouding tussen artsen en verpleegkundigen. Het boek is zeker ook geschikt om in het onderwijs aan (leerling-)verpleegkundigen te gebruiken. (Biblion recensie, Mr. drs. D.P. Engberts)