De cirkel van leven en sterven

De cirkel van leven en sterven – Ari van Buuren

In januari 1998 vond er voor het eerst een ‘spirituele boekenweek’ in Nederland plaats. Het thema was Afscheid en dood. In dat kader had Uitgeverij Ankh-Hermes een leerling van Elisabeth Kubler-Ross, David Kessler, uitgenodigd voor de presentatie van zijn boek Het recht om waardig te sterven. Die presentatie vond plaats tijdens een symposium in de Geertekerk te Utrecht.

In deze symposiumbundel De cirkel van leven en sterven treft u David Kesslers lezing Het recht om waardig te sterven aan. Hij behandelt systematisch zijn visie op het stervensproces en illustreert deze met vele praktijkvoorbeelden.

Annemiek Cuppen (vroedvrouw) gaat diep in op het thema Een waardige geboorte.

Erik Dankmeijer (internist en bestuurslid van het Forum gezondheidszorg) gaat in op Celsterfte als basis van leven en Pieter Sluis (huisarts en ex-voorzitter van de Stichting Kubler-Ross) spreekt over Ruimte maken.

De in- en uitleiding en een artikel over zijn recente ontmoeting met Elisabeth Kubler-Ross zijn van de hand van Ari van Buuren, hoofd van de Dienst Geestelijke verzorging van het Academisch Ziekenhuis Utrecht.
Omslagillustratie: Gerry Daamen

Ankertjesserie 236

Recensie

De stichting Elisabeth Kübler-Ross houdt zich, met vele andere uit haar voortgekomen organisaties, nadrukkelijk bezig met de vragen van het sterven, met name met de wijze van sterven. Zij voert een pleidooi voor menswaardig sterven. Op een in 1998 door de stichting gehouden symposium ging het over ‘de rechten van de stervende’. Hoofdspreker David Kessler besprak een zevental (van de zeventien) rechten, die voor ieder die sterft, moeten gelden. Andere sprekers reageerden hier op of gaven vanuit hun eigen vakgebied aanvullingen of visies hierop. In de diverse verhalen komt vooral naar voren hoe mysterieus leven is: de geboorte, het verder leven en het doodgaan zijn zaken die verwondering oproepen en dus respect nodig hebben. In dit alles wordt bij de sprekers een spirituele ondertoon steeds duidelijker: het leven moet spiritueel beleefd worden. In kort bestek worden zinvolle zaken over leven, sterven en stervensbegeleiding gezegd. Veel is echter te beknopt weergegeven; het roept van alles op dat niet beantwoord wordt. Maar hoe dit ook zij: het is een nuttige impressie over een belangrijk gegeven.
(Biblion recensie, Dr. R. Kranenborg)