Vertrouwd met de dood – Merrill Collett
De meeste mensen zouden het liefst thuis willen sterven, omringd door het bekende en verzorgd door hun dierbaren, in plaats van in een ziekenhuis. Maar ook zouden de meeste mensen zich overweldigd en zelfs angstig voelen bij het vooruitzicht een dergelijke zorg te moeten leveren. Van de vele boeken over dood en sterven is dit het eerste dat in detail uitlegt hoe het zorgen voor een stervende een ervaring kan zijn waardoor je kunt groeien in je leven, wanneer dat met aandacht en vanuit het hart wordt gedaan.
Vertrouwd met de dood is een praktische gids die aandacht besteedt aan de fysieke, emotionele en spirituele vaardigheden die nodig zijn om voor een terminale patiënt te zorgen, gebaseerd op de principes die de basis vormen van het Zen Hospice Project van het San Francisco Zen Center. Merrill Collett legt stap voor stap uit hoe je een stervende kunt voeden, wassen en verzorgen – op een manier waar zowel de patiënt als de verzorger profijt van hebben. De instructies, waarin je zowel oude wijsheidsleringen als moderne, praktische verpleegmethoden aantreft, bevatten het volgende:
• Mindfulness vaardigheden
• Doeltreffende pijnbestrijding
• De juiste kook- en voedingsmethoden
• Organisatie van huishouden en bezoek
• Voorbereiding op het moment van sterven
• Werken met verdriet
Recensie
De schrijver verbleef vier jaar in een hospice in San Francisco, dat werkt volgens zen-principes. Hij beschrijft zijn ervaringen, aangevuld met (praktische) adviezen en overwegingen over leven en dood. Daarmee is het voor zorgverleners, ook in de thuissituatie, een aanvulling op de vele boeken die over palliatieve zorg verschenen. De nadruk ligt daarbij op hoe rijk een dergelijke ervaring van zorgen voor een stervende kan zijn wanneer de verzorger dit doet vanuit het hart. Ook omgaan met rouw en verdriet komt aan de orde. Een wat curieuze mengeling van Amerikaanse voorbeelden en b.v. literatuur met Nederlandse gegevens. De zen-aspecten die door het boek heenspelen, zijn voor iedereen begrijpelijk en toepasbaar. Het prettig leesbare boek richt zich m.n. op diegenen die thuis of in een hospice zorgen voor een naaste. H.J.M. Bartelink-Hoos