Zen voor leken

Zen voor leken – Henk Coelman

Zen voor leken is bedoeld voor wie meer willen weten over zen als boeddhistische stroming en eventueel zelf willen gaan mediteren. Voor hen worden de belangrijkste zaken ‘op een rijtje’ gezet. Daarbij wordt op de volgende vragen ingegaan. Wat houdt het boeddhisme in en welke stromingen zijn er? Waarom zou u, uit al die stromingen, juist voor zen kiezen? En stel dat u voor zen kiest, hoe past u dat dan toe en hoe kunt u mediteren?

Aan meditatie wordt dus eveneens ruime aandacht geschonken. Als u zich door het lezen voldoende geïnspireerd voelt om ook te gaan mediteren, dan biedt dit boek daarvoor een leidraad. Als uitgangspunt is daarbij gekozen dat u dat in beginsel zelfstandig moet kunnen beoefenen. Dus zonder de hulp van een leraar.

Zen voor leken is zodanig opgezet dat vanuit het brede, globale overzicht van het boeddhisme steeds verder wordt ingezoomd op zen en de daarbij behorende meditatiepraktijk, het zazen.

Henk Coelman (1945) houdt zich al meer dan dertig jaar bezig met verschillende vormen van meditatie. Ongeveer twintig jaar geleden is hij speciaal geïnteresseerd geraakt in het zenboeddhisme. Hij heeft zich vooral bezig gehouden met de vraag wat de essentie is van zen en hoe die, zonder onnodige oosterse cultuuruitingen, aan westerlingen kan worden overgebracht. Henk Coelman heeft een technische opleiding en is werkzaam geweest in de informatica. Deze achtergrond is enigszins te merken aan de manier waarop bepaalde begrippen en samenhangen door middel van tabellen en schema’s in het boek worden verduidelijkt.

Recensie

In ‘Zen voor leken’ geeft Henk Coelman allereerst een kort, globaal overzicht van de verschillende stromingen binnen het boeddhisme (hinayana, mahayana, etc.), met de belangrijkste boeddhistische leerstellingen om zich gaandeweg steeds meer te richten op het zenboeddhisme, met de daarbij behorende meditatiepraktijk, zazen. Basisprincipes zoals karma, reïncarnatie, gehechtheid, lijden, alsook de ‘4 edele waarheden’, ‘het achtvoudige pad’ en nirvana passeren zeer kort de revue. De auteur stelt vervolgens zeer terecht de vraag aan de orde ‘waarom uit al die verschillende stromingen juist zen gekozen zou moeten worden?’. Coelmans voorkeur voor zen spreekt duidelijk uit het hele boek, de andere boeddhistische stromingen doet hij inhoudelijk geen recht. Het boek is vooral bedoeld voor mensen die meer willen weten over zen als boeddhistische stroming, en die eventueel zelf willen gaan mediteren. Aan zenmeditatie wordt uitgebreid aandacht geschonken, met als uitgangspunt dat de lezer zelfstandig moet kunnen oefenen, zonder hulp van een leraar. Henk Coelman houdt zich al meer dan twintig jaar bezig met verschillende vormen van meditatie, de laatste tien jaar vooral met zenmeditatie.
(Biblion recensie, Drs. A.J.H. Tideman-van Nispen)