Lopen spreken denken – Rudolf Steiner
Deze uitgave bevat de tekst van een voordracht over de relatie van de mens tot de engelenwereld. Ook op andere plaatsen heeft Rudolf Steiner over dit thema gesproken. Maar in deze Praagse voordracht krijgt dit onderwerp een bijzondere dimensie.
Wie de voordracht leest, voelt zich opgenomen in een stroom die zijn aanvang heeft lang voor de aardse geboorte, en die doorwerkt tot in het leven na de dood. Maar die stroom ‘draagt’ ons niet alleen: we worden als mens opgeroepen zelf actief te worden.
De wijze waarop wij het leven na de dood zullen binnentreden hangt in hoge mate van onze activiteit op aarde af. Als in een imaginatief beeld krijgt die activiteit gestalte in het ‘juiste lopen’, het ‘juiste spreken’ en het ‘juiste denken’.
Dit beeld is ook voor de omgang met kinderen van groot belang; bij hen immers treden ‘lopen’, ‘spreken’ en ‘denken’ als essentiële ontwikkelingsstappen het zuiverst in verschijning.
alle boeken van Rudolf Steiner
Recensie
In een voordracht uit 1923 behandelt Steiner ogenschijnlijk alledaagse handelingen als lopen, spreken en denken in hun relatie tot de wereld van de engelen. Hij beschrijft hoe het denken samenhangt met de hiërarchie van de engelen, het spreken met de aartsengelen en het lopen met de hiërarchie van de Archai. Door als mens actief en bewust met genoemde processen bezig te zijn kan het ‘juiste lopen’, het ‘juiste spreken’ en het ‘juiste denken’ worden ontwikkeld. Vooral dat ‘juiste’ is van belang bij de opvoeding van kinderen, waar genoemde activiteiten tijdens de kindertijd ontwaken en tot ontwikkeling komen. Aangezien de voordracht destijds in eerste instantie bestemd was voor leden van de Antroposofische Vereniging gaat Steiner ervanuit dat de uitgangspunten van de antroposofie voor iedereen bekend zijn. Dit mogelijke struikelblok wordt door de noten achterin erkend, maar niet geheel bevredigend opgelost. Het boekje is daarom vooral interessant voor bibliotheken met een wat uitvoeriger collectie antroposofische literatuur (en de daarbij horende lezerskring).
(Biblion recensie, R. de Winter)