Johannes van het Kruis – Marcel Messing
Joannes van het Kruis is vooral de dichter van de bruidsmystiek. Al zijn grote gedichten gaan over de hunkerende ziel, op zoek naar de Beminde, de Geliefde, thema dat zo vaak terugkeert in het soefisme, waar hij wellicht mede door geinspireerd werd. Maar deze Spaanse karmeliet was niet alleen mysticus en dichter. Samen met Teresa van Avila was hij ook de hervormer van de in zijn tijd in verval geraakte kloosterorde der geschoeide karmelieten. Op meeslepende wijze beschrijft de auteur de laatste dagen voor de dood van Joannes van het Kruis en schetst hij diens leven en werk. Maar in dit boek wordt vooral ingegaan op nog niet eerder uitgewerkte thema’s. Op innerlijke wijze, word het verhaal over de profeten Elia en Elisa toegelicht terwijl tevens wezenlijke leringen van Joannes van het Kruis vergeleken worden met oosterse opvattingen (veda, oepanisjads, boeddhisme, taoïsme), mystieke leringen (Eckhart, Ruusbroec, Van Ruysbeek) en gnostiek (Het Evangelie van Thomas).
Recensie
‘
Dit boek gaat maar ten dele over Joannes van het Kruis – een mooie beschrijving van zijn sterven – en zijn mystiek. Veel aandacht wordt besteed aan mystiek in Azië en in het Westen, met uitzondering van de Ierse en Engelse manifestaties, en aan pseudo-Dionysius die Oost en West zou verbinden. De mystieke theologie, op God gericht, in het christelijke Westen spreekt schrijver niet zo aan, misschien omdat zijn kennis van de kerkelijke leer wat beter kon zijn. Ondanks noten, citaten en bibliografie, zelfs een bloemlezing uit Joannes’ werken, zijn er veel betere werken over deze heilige mysticus. Een degelijke kennis van mystiek en theologie wordt bij de lezer aanwezig verondersteld. De groene omslag toont een foto van de berg Carmel; binnenin twee afbeeldingen van de heilige en twee andere foto’s.
(Biblion recensie, Drs. W.F. van Olffen)