Goed fout

Goed fout – Robert Lemm

Franco is nog steeds een schurk en de Republiek die hij liquideerde geniet onverminderd de voorkeur van denkend Europa. De burgeroorlog van 1936-39 had een goede en een foute kant; de veertigjarige dictatuur die erop volgde was een schandelijke martelgang voor de Democratie. Zo simpel is het. Goed Fout schetst de aangrijpende lotgevallen van een overtuigd falangist, een gelovige en oprechte man die tot aan zijn dood in 1993 trots bleef op zijn held en stichter van de Falange: José Antonio Primo de Rivera.

In 1983 tekende Robert Lemm het relaas op uit de mond van de man die in zijn eigen omgeving doorging voor een beschamende rariteit, fossiel van een verfoeide nacht aan de euforische vooravond van Spanjes toetreding tot de Europese Unie. Maar de geschiedenis laat zich niet ongestraft vereenvoudigen. Mensen en volkeren die hun verleden verdringen worden niet volwassen. Dat Spanje nog als natie bestaat, en niet zoals Tito’s Joegoslavië uiteenspatte, is te danken aan Franco’s vooruitziende blik. Hoe de strijd om het behoud van ‘s lands katholieke ziel in de vuurlinie verliep, staat te lezen in dit unieke, ontwapenende en nooit eerder gepubliceerde ooggetuigenverslag van iemand die beide fronten aan den lijve ondervond en het er door een wonder levend vanaf bracht.