De geschiedenis van Indonesie – Bob Tadema Sporry
De geschiedenis van Indonesie is onvoorstelbaar ingewikkeld omdat zij is opgebouwd uit de geschiedenissen van alle afzonderlijke eilanden. Er zijn tijden geweest waarin machtige rijken konden ontstaan die heersten tot diep in Azië. Zo’n rijk was Srivijaya op Sumatra. Maar ook op Java, altijd al het belangrijkste eiland en een centrum van cultuur op vaak zeldzaam hoog niveau, bestonden dergelijke rijken. Die heetten Banten, Kederi, Singosari, Mataram, Mojopahit. Een bindend element in de geschiedenis van de eilanden wordt natuurlijk gevormd door de komst van de Europeanen in de archipel. Zij werden aangelokt door de specerijen die letterlijk hun gewicht in zilver of zelfs goud waard waren. De Europeanen en dan vooral de Nederlanders werden er schatrijk door, wat we nog altijd weerspiegeld zien in de prachtige architectuur in steden als Hoorn, Amsterdam, Middelburg en andere, en natuurlijk in het werk van onze grote schilders die met de rijkdom hun kansen kregen. De rol van de VOC is voor Indonesië van het grootste belang geweest. Degenen die ervan profiteerden waren de vorsten en handelaren, maar niet het volk, dat juist tot de diepste armoede verviel.
Indonesië als zodanig heeft nooit bestaan. Deze eilandenstaat is een moderne schepping, een gevolg van de tweede wereldoorlog en het nationale bewustzijn van een al heel oud volk dat in de 19de en 20ste eeuw ontstond. Sukarno bracht de archipel de vrijheid, tot hijzelf omkwam in zijn steeds groeiende grootheidswaan. Suharto volgde hem op en mocht voortbouwen op de ruïnes van een verwoeste economie. Indonesië is tegenwoordig een moderne staat, natuurlijk met problemen – die heeft tenslotte ieder land – maar niettemin met een grote toekomst voor zich. Het is een land dat vooral in Azië en de Derde Wereld van zich doet spreken in positieve zin. Een land dat voortbouwt aan het vervolg van deze geschiedenis.
Recensie
Een wel zeer populair geschreven geschiedenisboek over Indonesie, dat allesbehalve diep graaft: in vogelvlucht, onvolledig, soms onzorgvuldig en onjuist (zie b.v. het hoofdstuk over Sukarno blz. 110; de opmerkingen over Douwes Dekker, achterneef van Multatuli en oprichter van de Indische Sociaal-Democratische Partij blz. 128). Het boek is niet chronologisch opgebouwd. Korte historische hoofdstukjes van elk eiland apart gaan de “allesomvattende” geschiedenis vooraf. Ze vullen elkaar aan waardoor men vaak terug moet lezen om een goed beeld te krijgen van het geheel. De cultuurhistorische hoofdstukjes tussen de feitelijke door werken afleidend. De mooie zwart-wit illustraties voorzien van informatieve teksten ondersteunen niet altijd de bijbehorende hoofdstukken. Een woordenlijst, korte chronologie, bibliografie en historische kaarten zijn in dit boek opgenomen. Vanaf ca. 13 jaar.
(NBD|Biblion recensie, G.T. Tjen-A-Kwoei)