Bardo, de weg van dood en wedergeboorte

Bardo, de weg van dood en wedergeboorte – Lama Lodo

In het westen is weinig bekend over de ervaringen tijdens en na het sterven. Enkele van de grote Tibetaanse lama’s hebben zich in deze processen verdiept en vele mysteries hieromtrent opgelost. Bardo bevat veel van dit fascinerende materiaal en neemt daarmee vele misvattingen weg die over het proces van de dood bestaan.

Lama Lodii geeft een schat aan tot nu toe onvertaald materiaal… Dit bescheiden boek vormt een uitbreiding van en aanvulling op het Tibetaanse dodenboek.

Bardo is opmerkelijk omdat het een belangrijk gedeelte van het geheime tantrische pad onthult. Dit is de echte tantra — niet een mengsel van westerse zelf-hulpinstructies vermengd met oosterse gedachten.

Bardo leert hoe de stadia van de dood zonder angst te passeren. Het is de meest waarachtige gids voor de tantrische visie op leven en dood, ooit in druk verschenen.

Recensie

In dit boek worden de verschillende overgangsfases besproken waarin de menselijke geest na de dood vertoeft. Een deel van de uitleg behoort tot het vajrayana, ofwel de geheime tantrische leer. Het is zeker voor niet ingewijden boeiend om deze niet christelijke opvatting over wedergeboorte te lezen. Er worden drie bardofases besproken die elk worden afgewisseld met duidelijk gestelde vragen. De antwoorden zijn helder en tot de verbeelding sprekend. Minpunt is de foutieve aanduiding op pagina 11 van ‘zintuigen’; dit dient te zijn ‘zintuigelijke organen’. Het boek wordt aangevuld met pentekeningen, een aantal overzichtelijke schema’s als hulp bij de meditatietraining, een verklarende woordenlijst, bibliografie, gedicht en biografie van de schrijver. Deze is een Tibetaanse Lama en leraar van een boeddhistisch centrum in San Francisco. Hoewel het hier gaat om een niet eenvoudig en complex onderwerp kan het boek toch gelezen worden door een breed geïnteresseerd publiek. De bron van herkomst is uit een van de vooraanstaande Tibetaans boeddhistische scholen en derhalve betrouwbaar. (Biblion recensie, J.A. de Ruiter)